(Gan-beýni barýer ， BBB）
Gan-beýni päsgelçiligi adamlarda öz-özüni goramagyň möhüm mehanizmlerinden biridir.Beýni kapilýar endotel öýjüklerinden, glial öýjüklerden we koroid pleksusdan ybarat bolup, gandan diňe belli bir molekulalaryň beýniniň neýronlaryna we beýleki töweregindäki öýjüklere girmegine mümkinçilik döredýär we dürli zyýanly maddalaryň beýni dokumasyna girmeginiň öňüni alyp biler.Beýni, adam bedeniniň gizlin we möhüm bölegi hökmünde birnäçe möhüm funksiýalara gözegçilik edýär.Gan-beýni päsgelçiligi gandaky zyýanly maddalary bökdäp we beýni dokumalarynyň howpsuzlygyny gorap biler.
Alsgeýmer keseli ， AD
Alsgeýmer keseli (AD) mekir başlanýan progressiw newrodegeneratiw keseldir.Kliniki tejribede giňişleýin demans ýadyň bozulmagy, afaziýa, afaziýa, tanalmagyň ýitmegi, görüş we giňişlik ukyplarynyň peselmegi, ýerine ýetirijilik bozulmasy, şahsyýet we özüni alyp barşyň üýtgemegi bilen häsiýetlendirilýär.Etiologiýa entek belli däl.Wagtyndan öň demans 65 ýaşdan ozal alamatlary döredýän adamlara degişlidir;65 ýaşdan soň demans keselini döredýän adamlara garry demans diýilýär.Alsgeýmer keseliniň (AD) ýüze çykmagy köplenç β- Amiloid belogy (A β um Akumulýasiýa we Tau belogy bilen baglanyşykly) bilen baglanyşyklydyr we has köp gözleg ýuwaş-ýuwaşdan neýroinflamasiýany AD-yň döremegine sebäp bolýan faktorlaryň biri hökmünde görkezýär.
Sitata: Alsgeýmeriň keseli näme?Bu bilime göz aýlaň.Adamlaryň gündelik onlaýn.2023-09-20
Gan-beýni barýerine girip bilýän bakteriýalaryň bir görnüşine üns beriň
Golaýda ABŞ-nyň Baýlor lukmançylyk kollejiniň gözlegçileri “Cell Reports” sub journalurnalynda Candida albicans serebral mikozynyň mikroglýa koordinatasynyň ýok edilmeginde beýan edilen 4 reseptor we CD11b ýaly tölegli gözleg işini çap etdiler.
Ganyň üsti bilen beýnimize girip bilýän Candida albicans atly kömelek tapdyk.Meşhur aýdylyşy ýaly: "Bir maýypyň aýagyny urmak, üýtgeşiklik ýaly Alsgeýmer keseline sebäp bolup biler".Bu gözlegimizde, Candida albicans-yň gan-beýni barýerinden geçip, beýnine girýän molekulýar mehanizmleri açdyk, bu üýtgeşiklikler ýaly Alsgeýmer keseline sebäp boldy.
Candida albicans beýnine nädip girýär?"Candida albicans" -yň gan-beýni barýerini bozup, kömelekleriň beýnine girmegine we zeper ýetmegine ýol açýan gizlin aspartat proteaz (Saps) atly ferment öndürýändigini anykladyk "-diýdi. Laboratoriýa.
Candida albicans
Candida albicans (ylmy ady: Candida albicans) pursatparaz ýokançlyklara sebäp bolup bilýän hamyrmaýa.Adatça adamyň iýmit siňdiriş we urogenital ýollarynyň bakteriýa jemgyýetinde bolýar.Sagdyn ulularyň takmynan 40% -den 60% -ine agyz we iýmit siňdiriş ulgamlarynda Candida albicans bar.Candida albicans adatça adam bedeni bilen bilelikde ýaşaýar, ýöne immun ýetmezçiligi wagtynda köpelip, kandidozyň döremegine sebäp bolup biler.Candida jynsynda iň köp ýaýran patogen bakteriýadyr
“Cell Reports” -da geçirilen gözlegiň netijesine görä, köplenç kän üns bermeýän kömelekler Alsgeýmer keseliniň günäkärlerinden biri bolup biler.Baýlor lukmançylyk mekdebiniň we hyzmatdaş guramalaryň gözlegçileri haýwan modelleriniň üsti bilen Candida albicansyň beýnine nädip girýändigini we arassalanmagyna kömek edýän beýni öýjüklerinde iki sany garaşsyz mehanizmi işjeňleşdirýändigini we Alsgeýmer keseliniň ösmegine düşünmek üçin möhüm ähmiýete eýe bolandygyny ýüze çykardylar. β Amiloid belogy (A β pt Peptidler (amiloid belogynyň zäherli belok bölekleri) Alsgeýmer keseliniň ösüşiniň özeni hasaplanýar.
Doktor Deýwid Korri aýtdy.Deýwid Korri Fulbraýt gaznasynyň patologiýa bölüminiň başlygy we Baýlor uniwersitetiniň patologiýa, immunologiýa we lukmançylyk boýunça professory.Şeýle hem, Baýlor L. Dankan hemmetaraplaýyn rak kesel merkeziniň agzasy.2019-njy ýylda Candida albicans-yň hakykatdanam beýnine girendigini we Alsgeýmer keseline meňzeş üýtgeşmeleri döredendigini gördük.Candida albicans sebäpli döreýän çişme köplenç ýoldaşlyk edýär
A pept Peptidler ýaly amiloidiň öndürilmeginiň sebäbi, Sap amiloid prekursor beloklaryny (APP) gidrolizläp bilýär.
Şeýle-de bolsa, bu peptidler beýniniň immun öýjükleriniň - mikroglýanyň ünsüni özüne çekýär, bu Candida albicans-yň beýniniň özi tarapyndan arassalanmagy üçin möhümdir.Mundan başga-da, “Candida albicans” tarapyndan öndürilen “Candidalysin” toksini başga bir ýol arkaly mikroglýany işjeňleşdirýär.Bu ýol bozulsa, beýnimizdäki kömelekleri ýok edip bolmaz.
Gözlegçiler bu eseriň Alsgeýmer keseliniň ýüze çykmagyna düşünmek üçin möhüm tapmaca öwrülip biljekdigini bellediler.Öňki gözlegler beýnimizdäki proteazlaryň programmalaryň döwülmegine gatnaşýandygyny we A goşant goşýandygyny öňe sürdi.Kömeleklerden alynýan bu ekzogen proteazyň önümçilik ýaly A ept Peptidiň döremegine sebäp bolup biljekdigini indi tassyklap bolar.
Gözlegçiler, Candida albicans-yň Alsgeýmer keseliniň ösmegindäki roluna geljekde baha bermegiň zerurdygyny, bu hem AD üçin täze bejeriş strategiýalaryna sebäp bolup biljekdigini bellediler.
Salgy materiallary:
]
[2] Beýni funksional ýokanç önümleri Alsgeýmeriň keseli ýaly üýtgeşmeler, 2023-nji ýylyň 17-nji oktýabrynda https://medicalxpress.com/news/2023-10-brain-fungal-infection-alzheimer-disease-like.html
Iş wagty: 22-2023-nji dekabry